
ESA’s ruimtelescoop Gaia brengt de Melkweg in kaart en voltooit vandaag haar actieve fase waarbij de hemel wordt gescand.
In het afgelopen decennium heeft Gaia meer dan drie biljoen waarnemingen gedaan van ongeveer twee miljard sterren en andere kosmische objecten. De missie heeft daarmee een ware revolutie teweeggebracht in de kennis van ons eigen sterrenstelsel en onze kosmische omgeving.
Gaia werd gelanceerd op 19 december 2013 en de brandstoftank is nu bijna leeg. Het ruimtevaartuig verbruikt ongeveer een dozijn gram koud gas per dag om met uiterste precisie te kunnen draaien en de hemel af te speuren. Dit is echter nog lang niet het einde van de missie.
Technologietesten zijn gepland voor de komende weken voordat Gaia wordt verplaatst naar haar baan voor ‘gepensioneerden’. Ook staan twee enorme data releases gepland rond 2026 en het einde van dit decennium.
“Vandaag markeert het einde van de wetenschappelijke waarnemingen en we vieren deze fantastische missie. Een missie die al onze verwachtingen heeft overtroffen en bijna twee keer zo lang heeft geduurd als oorspronkelijk was voorzien”, zegt ESA-directeur van Wetenschap Carole Mundell.
“De schat aan gegevens die Gaia heeft verzameld, geeft ons unieke inzichten in de oorsprong en evolutie van ons Melkweg-sterrenstelsel. Het heeft ook de astrofysica en wetenschap van het Zonnestelsel getransformeerd op manieren die we nog niet volledig waarderen. Gaia bouwt voort op een unieke Europese excellentie in astrometrie en zal een langdurige erfenis nalaten voor toekomstige generaties.”
“Na 11 jaar in de ruimte, en het overleven van micrometeorietinslagen en zonnestormen, is Gaia klaar met het verzamelen van wetenschappelijke gegevens. Nu richten alle ogen zich op de voorbereiding van de volgende datasets”, zegt Gaia hoofdwetenschapper Johannes Sahlmann.
“Ik ben blij met de uitvoering van deze ongelooflijke missie en enthousiast over de ontdekkingen die ons nog te wachten staan.”
Gaia levert de beste Melkweg-kaart ooit

Gaia heeft de posities, afstanden, bewegingen, helderheid, samenstelling en tal van andere kenmerken van sterren in kaart gebracht door deze vele jaren met haar drie instrumenten te monitoren.
Dit heeft Gaia in staat gesteld om haar primaire doel nu al te bereiken: het bouwen van de grootste, meest precieze kaart van de Melkweg. Een kaart die ons ons eigen sterrenstelsel laat zien zoals nooit tevoren.
Als zodanig hebben we nu ook het best gereconstrueerde beeld van hoe ons sterrenstelsel eruit zou kunnen zien voor een externe waarnemer. Deze nieuwe artistieke impressie van de Melkweg is gebaseerd op Gaia-resultaten uit een groot aantal gepubliceerde wetenschappelijke artikelen van het afgelopen decennium.